Sidemount ที่กำลังนิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบันนี้นั้น มีต้นกำเนิดมาจากการสำรวจที่แคบๆ เช่นถ้ำ, เรือจม, หรือเหมือง ดังนั้น อุปกรณ์จึงถูกออกแบบมาอย่างเฉพาะเจาะจงเพื่อการใช้งานนั้นๆ และยังมีหลายประเภทแล้วแต่แหล่งกำเนิดอีกด้วย เราอยากให้ทุกคนได้เข้าใจถึงข้อดี ข้อควรพิจารณาของ BCD sidemount ในแต่ละสไตล์ เพื่อให้นักดำน้ำ sidemount ที่ดำน้ำอยู่แล้วหรือนักดำน้ำ sidemount ที่กำลังมองหา BCD ใหม่ๆอยู่นั้น สามารถเลือกซื้อได้เหมาะสมกับความต้องการของตนเอง เพราะไม่มีใครป้ายยาได้ดีกว่าเรา เราป้ายได้ทุกยี่ห้อ ทุกรุ่น ทุกแบบ
แหล่งสำรวจถ้ำน้ำ - Mexico
แหล่งถ้ำน้ำในประเทศเม็กซิโก หรือคาบสมุทรยูกาตันนั้นค่อนข้างตื้น และน้ำไม่หนาวเย็นมากนัก และไม่จำเป็นต้องใช้ดรายสูท ช่องมุดต่างๆนั้นค่อนข้างแคบ และไม่สามารถเข้าไปด้วย Twinset ได้ อีกทั้งการดำน้ำจะใช้ถังอลูมิเนียม ซึ่งมีน้ำหนักน้อยใต้น้ำ และไม่จำเป็นต้องใช้ปริมาณอากาศมากมายนัก ทำให้การพัฒนาชุด sidemount แบบ Mexico style นั้นค่อนข้างเล็กและเพรียว และไม่จำเป็นที่ต้องใช้ถุงลมขนาดใหญ่
แหล่งสำรวจถ้ำน้ำ - Florida
แหล่งดำน้ำถ้ำในมลรัฐฟลอริด้า ประเทศสหรัฐอเมริกานั้น เริ่มมีการพัฒนาแตกต่างออกไป โดยวัตถุประสงค์คือต้องการชุด sidemount ที่สามารถดำน้ำในแหล่งน้ำที่มีความลึกที่มากขึ้น มีอุณหภูมิน้ำที่หนาวเย็น รวมไปถึงการมีกระแสน้ำที่ค่อนข้างแรงใต้น้ำ และนักดำน้ำส่วนมากใช้ดรายสูทในการดำน้ำ รวมไปถึงถังก๊าซที่ใช้นั้นเป็นถังเหล็ก ที่มีน้ำหนักมากเมื่ออยู่ในน้ำ ทำให้ชุดต้องมีแรงยกมากขึ้น ทำให้ชุดนั้นมีขนาดที่ใหญ่ และถุงลมที่ใหญ่กว่า รวมไปถึงมีชุดที่มีทนทานมากกว่า และรวมไปถึงชุด Sidemount บางรุ่นที่สามารถเป็นชุดไฮบริดที่เป็นได้ทั้ง Sidemount และ Backmount ได้ในชุดเดียวกัน
แรงยก (lift) นั้นควรมีประมาณเท่าไหร่?
ชุด Sidemount นั้นมีแรงยกแตกต่างกันมากมาย เริ่มตั้งแต่ 21 ปอนด์ ถึง 50 ปอนด์ (10-22 กิโลกรัม) ซึ่งสามารถแบ่งเป็นแนวทางได้ง่ายๆ โดยระยะแรงยกนี้จะพูดถึงถังอลูมิเนียมขนาด 80 คิวบิกนิ้ว หรือ 11.1 ลิตร และดำน้ำในน้ำเค็ม และใช้เวทสูทดำน้ำ ดังนี้
ใช้ถังดำน้ำไม่เกิน 2 ใบ ระยะแรงยกที่เหมาะสมอยู่ที่ 21 - 35 ปอนด์
ใช้ถังดำน้ำไม่เกิน 4 ใบ ระยะแรงยกที่เหมาะสมอยู่ที่ 35 - 45 ปอนด์
ใช้ถังดำน้ำเกิน 4 ใบขึ้นไป ระยะแรงยกที่เหมาะสมอยู่ที่ 45 ปอนด์ขึ้นไป
ถ้าหากสภาพแวดล้อมดำน้ำเปลี่ยนไป เช่นใช้ถังเหล็ก หรือใช้ดำน้ำในแหล่งน้ำจืด แนะนำให้ใช้ขนาดที่ใหญ่ขึ้นขนาดถัดไปตามความเหมาะสมของการใช้งาน
ทรงถุงลม BCD เกี่ยวข้องโดยตรงกับ diver balance ใต้น้ำ
ทรงถุงลม sidemount นั้นมีหลายแบบ แต่แบ่งหลักๆเป็น 2 ทรง คือแบบถุงลมสามเหลี่ยม หรือถุงลมกลม และถุงลมแบบเกือกม้า ซึ่งถุงลมสามเหลี่ยมหรือถุงลมกลมนั้น เมื่อเทียบกันกับถุงลมแบบเกือกม้าแล้ว แบบทำให้ขนาดโดยรวมนั้นเล็กและเพรียวกว่าในขนาดที่แรงยกเท่าๆกัน เพราะพื้นที่จัดวางถุงลมทำได้เล็กกว่า แต่ว่าถุงลมแบบเกือกม้านั้นจะมีประโยชน์ในกรณีที่ใช้ถังไม่สมมาตรกัน เช่นใช้ถัง 1 ใบ หรือ 3 ใบ เพราะน้ำหนักถังไม่เท่ากันซ้ายกว่า ถุงลมเกือกม้าจะสามารถกักเก็บอากาศส่วนหนึ่งไว้ด้านใดด้านหนึ่งของ BCD ได้ ทำให้การรักษาสมดุลระหว่างการดำน้ำทำได้ง่ายกว่า แต่ก็แลกมาด้วยขนาด BCD โดยรวมที่ใหญ่ขึ้นเช่นกัน
ชุดประหยัดไม่สนเพื่อนบุลลี่
ผู้ผลิตบางยี่ห้อนำไอเดียในการดัดแปลง BPW ปกติให้เป็น Sidemount BCD ได้ โดยใช้ Adaptor แผ่นแข็ง ในการประกบวิงเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อไม่ให้วิงนั้นมีการพับเปลี่ยนทรงเมื่อมีการเติมลมใต้น้ำ ในทางปฏิบัตินั้น สามารถใช้ได้กับ Sidemount ที่อยากเริ่มต้นราคาไม่แพง หลักไม่กี่พันบาท และมี Backplate and Wing เป็นของตัวเองอยู่แล้ว สามารถหาซื้อ OMS Sidemount Adaptor จากต่างประเทศเอง แล้วเริ่มเรียน sidemount ได้เลย อาจจะโดนคนอื่นค่อนขอดอยู่บ้าง เพราะแม้ดูจากหลักการแล้วเป็นไปได้ว่าสามารถทำงานได้เหมือนกันกับ Florida Style แต่เรายังสงสัยว่ามันอาจจะไม่สามารถลุยได้เท่าเพื่อนๆที่ใช้ Florida Style แท้ๆ แถมมันดูไม่ค่อยสวยในสายตานักดำน้ำหลายคน ยิ่งถ้าเจอคนอีโก้หน่อย อาจจะโดนถากถางถึงรากถึงโคน แต่ก็ไม่ใช่เรื่องของเขาที่จะมาตัดสินอะไรเราขนาดนั้น แต่สำหรับเรา ถ้าจะเอาไว้ฝึกนับเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ เพราะการก้าวเข้าไปเรียน Sidemount ราคาจะไม่แพงมาก แต่ถ้าจะไปลุย sidemount จริงจัง เช่นเข้าเรือจม เข้าถ้ำ หรือลงลึก ก็ค่อยไปซื้อ BCD Sidemount ตัวจริงอีกตัวไปเลยก็ได้
ราคาที่เหมาะสม
ชุด BCD sidemount นั้นมีช่วงราคาที่กว้างมากตั้งแต่ หมื่นปลายๆ ถึงสี่หมื่นกลางๆ ตามแต่ยี่ห้อ สเปคของ BCD ที่แตกต่างกันไปเพื่อตอบสนองความต้องการของนักดำน้ำทุกคน และเหมือนทุกวงการว่าแพงที่สุด ไม่ได้แปลว่าดีที่สุดเสมอไป มันเป็นเรื่องของการใช้ของมียี่ห้อมากกว่า เลือกใช้ของตามฟังก์ชั่น แน่นอนว่าจะมีบางยี่ห้อ ที่ได้รับความนิยมอย่างมาก และเป็นแบรนด์ต้นๆ หรือแบรนด์เดียวที่ครูสอนดำน้ำ โดยเฉพาะครูสอนดำน้ำแบบเทคนิคอล ที่นิยมป้ายยาให้ทุกคนใช้ของเหมือนๆกันให้หมด เพราะว่าจะเป็นการทำ team equipment matching ในการดำน้ำแบบเป็นทีมให้มันเหมือนกันทั้งทีม ซึ่งเป็น discipline หนึ่งที่ถูกนำไปใช้โดยสถาบันดำน้ำบางสถาบัน หรือนักดำน้ำเทคนิคัลหลายท่านนำมาใช้ปฏิบัติ
Postscript
ไม่ว่าจะอยากเรียน Sidemount หรือว่าเป็น sidemount diver แล้วอยากหาอุปกรณ์ใหม่ไว้ใช้งาน สามารถติดต่อ Blue Culture Diving ได้ เพราะ Blue Culture Diving รับปรึกษา และรับจบทุกยี่ห้อ ทุกราคา เพื่อตอบสนองทุกงบประมาณของนักดำน้ำทุกคน
Comments