ความจำเป็นของ Dive Computer กับการดำน้ำ

การดำน้ำลึกเป็นกิจกรรมที่น่าตื่นเต้นและมอบประสบการณ์อันน่าจดจำ แต่ในขณะเดียวกันก็มีความเสี่ยงที่นักดำน้ำต้องตระหนักถึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของ โรคน้ำหนีบ (Decompression Sickness - DCS) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า "เบนด์"

เพื่อความปลอดภัยสูงสุดในการดำน้ำ ไดฟ์คอมพิวเตอร์ (Dive Computer) ได้กลายเป็นอุปกรณ์ชิ้นสำคัญที่นักดำน้ำยุคใหม่แทบจะขาดไม่ได้ แต่ทำไมมันถึงจำเป็นขนาดนั้น? บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจถึงบทบาทของไดฟ์คอมพิวเตอร์ตั้งแต่จุดเริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน

ไดฟ์คอมพิวเตอร์คืออะไรและเริ่มต้นใช้งานเมื่อไหร่?

ไดฟ์คอมพิวเตอร์ คืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ขนาดเล็กที่สวมใส่บนข้อมือหรือติดตั้งกับอุปกรณ์ดำน้ำ โดยทำหน้าที่คำนวณและแสดงข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการดำน้ำแบบเรียลไทม์ เช่น ความลึกปัจจุบัน, เวลาดำน้ำ, เวลาปลอดการบีบอัด (No Decompression Limit - NDL), อัตราการขึ้นสู่ผิวน้ำ, และข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับระดับไนโตรเจนในร่างกาย

แนวคิดในการใช้คอมพิวเตอร์สำหรับการคำนวณการดำน้ำเริ่มขึ้นในช่วง ทศวรรษที่ 1970 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อลดความซับซ้อนของการใช้ตารางดำน้ำแบบดั้งเดิม (Dive Tables) และเพิ่มความแม่นยำในการคำนวณ อย่างไรก็ตาม การผลิตเชิงพาณิชย์และเข้าถึงได้ในวงกว้างเริ่มขึ้นใน ช่วงกลางทศวรรษที่ 1980

ไดฟ์คอมพิวเตอร์เครื่องแรกของโลก?

ไดฟ์คอมพิวเตอร์เชิงพาณิชย์เครื่องแรกของโลกที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางคือ Orca Edge ซึ่งเปิดตัวในปี พ.ศ. 2528 (ค.ศ. 1985) โดยบริษัท Orca Industries ประเทศสหรัฐอเมริกา Orca Edge เป็นก้าวสำคัญที่ปฏิวัติวิธีการดำน้ำ ทำให้การคำนวณข้อมูลมีความสะดวกและแม่นยำมากขึ้นกว่าการใช้ตารางดำน้ำเพียงอย่างเดียว

ไดฟ์คอมพิวเตอร์กับการดำน้ำในปัจจุบัน

ในปัจจุบัน ไดฟ์คอมพิวเตอร์ได้กลายเป็นอุปกรณ์มาตรฐานสำหรับนักดำน้ำเกือบทุกคน ไม่ว่าจะเป็นนักดำน้ำเพื่อการพักผ่อน (Recreational Divers) หรือนักดำน้ำเทคนิค (Technical Divers) ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า ไดฟ์คอมพิวเตอร์สมัยใหม่มีความสามารถหลากหลายมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น:

• การแสดงข้อมูลแบบเรียลไทม์: แสดงข้อมูลสำคัญทั้งหมดที่จำเป็นต่อการดำน้ำอย่างต่อเนื่อง

• การแจ้งเตือน: แจ้งเตือนเมื่อนักดำน้ำขึ้นสู่ผิวน้ำเร็วเกินไป, เกินขีดจำกัด NDL หรือมีข้อผิดพลาดอื่นๆ

• การคำนวณไนโตรเจนแบบต่อเนื่อง: ปรับการคำนวณระดับไนโตรเจนในเลือดให้เข้ากับการดำน้ำที่เกิดขึ้นจริง

• การวางแผนการดำน้ำ: บางรุ่นสามารถช่วยวางแผนการดำน้ำล่วงหน้าได้

• การบันทึกข้อมูล: บันทึกประวัติการดำน้ำเพื่อการวิเคราะห์และอ้างอิงในอนาคต

• การเชื่อมต่อกับสมาร์ทโฟน: หลายรุ่นสามารถเชื่อมต่อกับแอปพลิเคชันบนสมาร์ทโฟนเพื่อโอนถ่ายข้อมูลและวิเคราะห์ได้ง่ายขึ้น

ความจำเป็นในการเช็คระดับไนโตรเจนในเลือด

หัวใจสำคัญของการดำน้ำที่ปลอดภัยคือการจัดการกับ ไนโตรเจน ก๊าซที่ละลายในเลือดและเนื้อเยื่อของร่างกายเมื่ออยู่ภายใต้แรงดันใต้น้ำ เมื่อนักดำน้ำขึ้นสู่ผิวน้ำ แรงดันจะลดลง ทำให้ไนโตรเจนที่ละลายอยู่กลายเป็นฟองอากาศ หากขึ้นสู่ผิวน้ำเร็วเกินไป หรืออยู่ใต้น้ำนานเกินไปโดยไม่ได้พักลดแรงกด (Decompression Stop) ฟองไนโตรเจนเหล่านี้อาจก่อตัวขึ้นในปริมาณมากและก่อให้เกิด โรคบีบอัด (DCS) ซึ่งมีอาการตั้งแต่ปวดข้อเล็กน้อยไปจนถึงอัมพาตหรือเสียชีวิตได้

ไดฟ์คอมพิวเตอร์จะใช้ อัลกอริทึม (Algorithm) ในการคำนวณและติดตามระดับไนโตรเจนที่ดูดซึมและคายออกในร่างกายอย่างต่อเนื่องแบบเรียลไทม์ ช่วยให้นักดำน้ำสามารถรักษาระดับไนโตรเจนให้อยู่ในขีดจำกัดที่ปลอดภัย และระบุได้อย่างแม่นยำว่าต้องพักลดแรงกดเมื่อใดและนานเท่าใด หากมีการดำน้ำที่ซับซ้อนหรือเกินขีดจำกัดปลอดการบีบอัดไปแล้ว

ถ้าหากไม่มีไดฟ์คอมพิวเตอร์ สามารถวางแผนดำน้ำด้วย Recreational Dive Planner (RDP) ได้

ก่อนที่จะมีไดฟ์คอมพิวเตอร์ นักดำน้ำพึ่งพา ตารางดำน้ำ (Dive Tables) เป็นหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Recreational Dive Planner (RDP) ซึ่งเป็นตารางที่พัฒนาโดย PADI (Professional Association of Diving Instructors) RDP ช่วยให้นักดำน้ำสามารถวางแผนการดำน้ำครั้งเดียวหรือการดำน้ำซ้ำได้อย่างปลอดภัย โดยคำนวณเวลาสูงสุดที่สามารถอยู่ใต้น้ำที่ความลึกต่างๆ และกำหนดช่วงเวลาพักผ่อนบนผิวน้ำที่จำเป็นเพื่อลดระดับไนโตรเจนในร่างกายก่อนการดำน้ำครั้งต่อไป

RDP ยังคงเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์อย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับการเรียนรู้หลักการพื้นฐานของการดำน้ำ และเป็นแผนสำรองในกรณีที่ไดฟ์คอมพิวเตอร์เกิดความขัดข้อง อย่างไรก็ตาม ข้อจำกัดของ RDP คือเป็นการคำนวณแบบคงที่ ไม่สามารถปรับเปลี่ยนตามพฤติกรรมการดำน้ำที่เกิดขึ้นจริงได้ หากมีการเปลี่ยนแปลงความลึกหรือเวลาดำน้ำโดยไม่คาดคิด RDP จะไม่สามารถคำนวณข้อมูลใหม่ให้ได้แบบเรียลไทม์ ซึ่งแตกต่างจากไดฟ์คอมพิวเตอร์ที่สามารถปรับเปลี่ยนการคำนวณได้ทันที

การเรียนการสอนดำน้ำกับไดฟ์คอมพิวเตอร์

สำหรับหลักสูตรใดๆก็ตามที่นักดำน้ำได้ใช้ไดฟ์คอมพิวเตอร์ในการเรียนการสอน เพื่อเช็คข้อมูลต่างๆระหว่างดำน้ำนั้น องค์กรับรองวุฒิบัตรดำน้ำต่างๆ ก็จะอลุ่มอล่วยให้การเรียนการสอน RDP นั้นเป็นการเข้าใจในหลักการและกระบวนการคิดได้ แต่ถ้าการเรียนการสอนครั้งนั้น ไม่มีไดฟ์คอมพิวเตอร์ให้กับนักเรียน นักเรียนดำน้ำนั้น จะต้องใช้ตารางดำน้ำเป็น และวางแผนดำน้ำก่อนลงน้ำทุกครั้ง และต้องดำน้ำตามแผนทุกครั้งเพื่อความปลอดภัย

แบรนด์สำคัญหรือไม่? กับไดฟ์คอมพิวเตอร์

สำหรับไดฟ์คอมพิวเตอร์ แบรนด์มีความสำคัญในระดับหนึ่ง เนื่องจากแบรนด์ที่มีชื่อเสียงมักจะมาพร้อมกับ:

• ความน่าเชื่อถือ: แบรนด์ใหญ่ๆ มักจะมีประวัติการผลิตอุปกรณ์ดำน้ำที่ได้มาตรฐานและมีความทนทานสูง

• อัลกอริทึมที่ผ่านการพิสูจน์: อัลกอริทึมที่ใช้ในการคำนวณไนโตรเจนได้รับการพัฒนาและทดสอบมาเป็นอย่างดี ทำให้มั่นใจในความปลอดภัย

• คุณสมบัติและนวัตกรรม: แบรนด์ชั้นนำมักจะนำเสนอฟีเจอร์ใหม่ๆ และเทคโนโลยีที่ทันสมัยอยู่เสมอ

• บริการหลังการขายและการรับประกัน: มั่นใจได้ว่าจะได้รับการสนับสนุนหากมีปัญหา

• ความเข้ากันได้: บางแบรนด์อาจมีระบบนิเวศของอุปกรณ์ดำน้ำที่เชื่อมโยงกัน ทำให้ใช้งานได้สะดวกขึ้น

อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่าจำเป็นต้องเลือกเฉพาะแบรนด์ที่แพงที่สุดเสมอไป สิ่งสำคัญคือการเลือกไดฟ์คอมพิวเตอร์ที่ เหมาะสมกับประเภทการดำน้ำของคุณ (เช่น ดำน้ำสันทนาการ, ฟรีไดฟ์, ดำน้ำเทคนิค) งบประมาณ และ ความต้องการส่วนบุคคล ควรศึกษาข้อมูลเปรียบเทียบคุณสมบัติ, ความง่ายในการใช้งาน, และความคิดเห็นจากผู้ใช้งานจริงก่อนตัดสินใจ

สรุป

การดำน้ำโดยไม่มีไดฟ์คอมพิวเตอร์เป็นเรื่องปกติในสมัยก่อน เพราะนักดำน้ำพึ่งพาการวางแผนด้วย RDP หรือตารางดำน้ำอื่นๆ เป็นสำคัญ แต่ในปัจจุบัน บทบาทของไดฟ์คอมพิวเตอร์ได้เปลี่ยนไปอย่างมาก ไม่เพียงแต่เป็นอุปกรณ์เสริมเท่านั้น แต่ยังเป็น อุปกรณ์ความปลอดภัยที่สำคัญที่สุดชิ้นหนึ่ง สำหรับนักดำน้ำยุคใหม่ ด้วยความสามารถในการคำนวณและแสดงข้อมูลแบบเรียลไทม์ ช่วยให้นักดำน้ำสามารถจัดการกับระดับไนโตรเจนในร่างกายได้อย่างแม่นยำ ลดความเสี่ยงของโรคบีบอัดได้อย่างมีนัยสำคัญ

นอกจากนี้ ด้วยเทคโนโลยีการผลิตที่ก้าวหน้า ทำให้ ราคาของไดฟ์คอมพิวเตอร์เอื้อมถึงได้ง่ายขึ้นมาก เมื่อเทียบกับในอดีต การลงทุนในไดฟ์คอมพิวเตอร์ที่ดีจึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าสำหรับความปลอดภัยและความสบายใจในการดำน้ำของคุณอย่างแน่นอน

สาระอื่นๆ ที่จำเป็น

• การบำรุงรักษา: ควรล้างไดฟ์คอมพิวเตอร์ด้วยน้ำจืดสะอาดทุกครั้งหลังใช้งาน และตรวจสอบสภาพแบตเตอรี่อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้มั่นใจว่าอุปกรณ์พร้อมใช้งานเสมอ

• การอัปเดตเฟิร์มแวร์: ไดฟ์คอมพิวเตอร์บางรุ่นสามารถอัปเดตเฟิร์มแวร์ได้ ควรตรวจสอบการอัปเดตเป็นประจำเพื่อรับฟีเจอร์ใหม่ๆ และการปรับปรุงประสิทธิภาพ

• การสำรองข้อมูล: หากไดฟ์คอมพิวเตอร์ของคุณมีฟังก์ชันบันทึกข้อมูล ควรสำรองข้อมูลการดำน้ำไว้ในอุปกรณ์อื่น เช่น คอมพิวเตอร์หรือสมาร์ทโฟน

• เรียนรู้วิธีใช้งาน: สิ่งสำคัญที่สุดคือการเรียนรู้และทำความเข้าใจวิธีการใช้งานไดฟ์คอมพิวเตอร์ของคุณอย่างละเอียด ไม่ใช่แค่เพียงสวมใส่เท่านั้น การฝึกฝนและทำความคุ้นเคยกับฟังก์ชันต่างๆ จะช่วยให้คุณใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและปลอดภัยที่สุด

การดำน้ำเป็นประสบการณ์ที่ยอดเยี่ยม แต่ความปลอดภัยต้องมาเป็นอันดับแรกเสมอ การมีไดฟ์คอมพิวเตอร์ที่ใช้งานได้ดีและการเข้าใจหลักการทำงานของมัน จะช่วยให้คุณเพลิดเพลินกับการสำรวจโลกใต้น้ำได้อย่างสบายใจและปลอดภัยไร้กังวล