top of page
ค้นหา

Lung Overexpansion (ปอดฉีก)เกิดได้ที่ความลึกใด?

หนึ่งในกฎเหล็กที่สำคัญมากๆในการดำน้ำคือ การห้ามกลั้นหายใจระหว่างการดำน้ำ ตาม Boyle's Law แล้ว เมื่อเราหายใจจากถังอากาศใต้น้ำ อากาศในปอดเราจะมีความดันที่สูงกว่าที่ผิวน้ำโดยที่ปริมาตรจะเท่าเดิม และเมื่อมีการเปลี่ยนความลึกขึ้นสู่ที่ตื้น ความดันน้ำที่ลดลงจะทำให้ปริมาตรอากาศจากที่ลึกนั้นขยายตัวมีขนาดใหญ่ขึ้น ซึ่งถ้าหากเราหายใจตามปกติ ปอดจะมีการปรับความดันจากการหายใจ ทำให้ปอดเรานั้นไม่มีอันตรายจากการเปลี่ยนความดัน

แต่หากมีเหตุการณ์ที่ทำให้นักดำน้ำนั้นกลั้นหายใจระหว่างเปลี่ยนความลึก ปริมาตรอากาศที่เพิ่มขึ้นนั้นอาจจะไปทำให้ถุงลมปอด (alveolus) ขยายตัวมากจนเกินไป และถุงลมปอดเกิดการรั่วได้ ซึ่งเราเรียกอาการนี้ว่า Lung Overexpansion ซึ่งเป็นหนึ่งในการบาดเจ็บจากการลดความดัน (Decompression Illness: DCI) นั่นเอง

โดยเมื่อถุงลมปอดรั่วแล้วนั้นก๊าซจากสามารถเข้าสู่ร่างกายของเราได้ และฟองก๊าซเหล่านั้นก็จะมีอาการต่างๆกับร่างกายของเราตามสถานที่ ที่ก๊าซนั้นเดินทางไปยังจุดต่างๆของร่างกาย ซึ่งจะมีชื่อโรคต่างออกไป ไม่ว่าจะเป็น subcutaneous emphysema, mediastinum emphysema, pnuemothorax, หรือ arterial gas emoblism และจะมีความอันตรายมากน้อยแตกต่างกันออกไป

แรงดันแตกต่างกันขนาดไหนถึงจะเรียกว่าอันตราย?

Lung Overexpansion เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของความดันในปอด แล้วคำถามที่น่าสนใจคือ ต้องเปลี่ยนมาเท่าไหร่ ถึงจะมีความเสี่ยงที่เป็นอันตรายต่อการเกิด Lung Overexpansion? หนังสือเรียน Open Water Diver และหนังสือเรียน Science of Diving ของ SSI ได้กล่าวไว้ว่า ถ้าหากว่าถุงลมปอดนั้นได้มีก๊าซอยู่จนเต็มความจุปอด (Total Lung Capacity) แล้วนั้น แม้อยู่แค่ความลึกเพียง 1.2 เมตร แล้วขึ้นสู่ผิวน้ำ ความต่างของความดันนั้นก็สามารถทำให้ถุงลมปอดเกิดการฉีกขาดได้แล้ว ถ้าแปลงเป็นค่าความดัน ทุกๆ 1 เมตรในน้ำทะเล ความดันจะเพิ่มขึ้น 0.1 บาร์ หรือเพียงแค่ จาก 1.12 บาร์ มาที่ 1 บาร์ก็สามารถทำให้ปอดฉีกได้แล้ว จะเห็นได้ว่าแค่ความดันลดลง 10.7% (จาก 1.12 -> 1 บาร์) ก็มีความเสี่ยงทำให้ปอดฉีกได้แล้ว ซึ่งสังเกตุได้ว่าความลึกในช่วง 10 เมตรแรกนั้นมีการเปลี่ยนแปลงของความดันมากที่สุด จาก 2 -> 1 บาร์ หรือมีการเปลี่ยนแปลง 50% แต่เมื่อเทียบกับการเปลี่ยนแปลงของแรงดันในที่ลึก เช่นจาก 30 เมตร ไป 20 เมตร (4 -> 3 บาร์) จะมีการเปลี่ยนแปลงที่ 25% เท่านั้น ถ้าหากว่าเรากลั้นหายใจจาก 30 เมตรและกลั้นหายใจเต็มปอดแล้วเปลี่ยนความลึกไปที่ตื้น ต้องเปลี่ยนแรงดันจาก 4 บาร์ ไปที่ 3.572 บาร์ หรือประมาณ 26 เมตร ถึงมีความเสี่ยงที่ถุงลมปอดจะฉีกขาดจาก Lung Overexpansion ได้ ซึ่งตัวอย่างที่กล่าวมาเป็นตัวเลขเชิงคณิตศาสตร์ ซึ่งนักดำน้ำอาจจะมีปัจจัยรองที่มาจากสภาพร่างกายที่แตกต่างกัน (predisposed factor) ทำให้ตัวเลขนี้เปลี่ยนไปได้อีกด้วย ดังนั้นนี่จึงเป็นการพรรณาให้เห็นภาพมากกว่าการบอกว่าการเปลี่ยนความดันต้องเป็นไปตามนี้เสีย 100%


เราขอให้นักดำน้ำปฏิบัติตามกฎเหล็กเรื่องการห้ามกลั้นหายใจใต้น้ำเป็นสิ่งสำคัญ และต้องเข้าใจว่า lung overexpansion หรือปอดฉีกนั้น เกิดขึ้นที่ความลึกใดก็ได้ ไม่จำเป็นต้องกลั้นหายใจจากที่ลึกหลายสิบเมตรแล้วขึ้นมาสู่ผิวน้ำแล้วปอดจะฉีกเท่านั้น แต่แค่การเปลี่ยนแปลงความดันเล็กน้อยก็สามารถทำให้เกิดความเสี่ยงที่จะมีการบาดเจ็บจากการลดแรงดันได้แล้ว เพียงแต่อาจจะยังอยู่ในอาการที่ไม่รุนแรงและยังไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต แต่ถ้าหากมีนักดำน้ำที่ลอยจากใต้น้ำแบบความคุมไม่ได้ (ชู๊ต) ก็อาจจะมีความเสี่ยงที่ปอดฉีกและเกิดอาการที่อันตรายถึงแก่ชีวิตก็ได้


สำหรับผู้สนใจเรียนดำน้ำและยังไม่แน่ใจว่าจะเรียนที่ไหน หรือหากคุณไม่ได้ดำน้ำเป็นระยะเวลาหนึ่งและขาดความมั่นใจในการลงดำน้ำ เราแนะนำให้ปรึกษาเรื่องหลักสูตรดำน้ำกับ Blue Culture Diving เพราะเรามีหลักสูตรทั้งสำหรับผู้สนใจเป็นนักดำน้ำ และหลักสูตรทบทวนทักษะการดำน้ำ เพื่อให้คุณมั่นใจ และพร้อมที่จะออกสำรวจทะเลได้อย่างปลอดภัย

ดู 182 ครั้ง0 ความคิดเห็น

Comments


bottom of page
<